Όσο πλησιάζουμε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ αυξάνονται οι πιέσεις όσον αφορά την ένταξη της Σουηδίας και η Άγκυρα επιχειρεί να διευρύνει το διαπραγματευτικό πλαίσιο. Μέσα σε αυτό υπάρχει μια τακτική και στρατηγική να μπουν πολλά θέματα επάνω στο τραπέζι. Ένα από αυτά είναι και το θέμα των Στενών των Δαρδανελίων, το οποίο συζητήθηκε στο πλαίσιο της αναθεώρησης της αμυντικής στρατηγικής στις 16 Ιουλίου στη Σύνοδο των υπουργών Άμυνας της Συμμαχίας.
Εκεί η Άγκυρα αντέδρασε στις θέσεις που ήθελαν να αναφέρονται ως «Στενά», όπως αναφέρονται και στη Συνθήκη του Μοντρέ. Επικαλέστηκε τη συμφωνία του 1950 για την ένταξη της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, όπου εκεί η διατύπωση ήταν «τουρκικά στενά». Αλλά τι κρύβεται πίσω από αυτό;Σύμφωνα με αποκαλυπτικό δημοσίευμα του έγκυρου δικτυακού τόπου Αλ Μόνιτορ, η Τουρκία προσπαθεί να αποκτήσει μεγαλύτερο έλεγχο στα Στενά. Ούτως ή άλλως τον έλεγχο των Στενών τον δίνει η Συνθήκη του Μοντρέ στην Τουρκία, όμως επιβάλλει στην Τουρκία την ελεύθερη ναυσιπλοΐα. Μέσα από αυτό, η Τουρκία προσδοκά να έχει έναν μεγαλύτερο έλεγχο.
Μέσα από αυτή τη συνθήκη πάντως η Ελλάδα απέκτησε το δικαίωμα να έχει στρατιωτικές δυνάμεις στη Λήμνο και στη Σαμοθράκη. Σε όλο αυτό το πλέγμα υπάρχει μία πίεση που συνδυάζεται με το θέμα της Σουηδίας αλλά και με το θέμα των πιέσεων που ασκεί η Τουρκία προς τις Ηνωμένες Πολιτείες για να αγοράσει τα F-16 και την αναβάθμιση του υφιστάμενου στόλου της.
Θέματα τα οποία όλα μαζί φαίνεται ότι θα έρθουν στο τραπέζι στη Σύνοδο Κορυφής στο Βίλνιους. Εξάλλου, προβλέπεται και μια συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν όπου θα τεθούν και εκεί όλα τα θέματα.
«Κόκκινη γραμμή» η ονομασία των Στενών για την Αθήνα
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή», οι ΗΠΑ έχουν καταθέσει στο ΝΑΤΟ μία συμβιβαστική πρόταση που προβλέπει την διπλή ονομασία των Στενών αλλά και την περιγραφή της Κυπριακής Δημοκρατίας με συντεταγμένες.
Για την Αθήνα η συνθήκη του Μοντρέ που φτιάχτηκε για να διασφαλίζει την ελευθερία της ναυσιπλοΐας είναι η ισχυρή κόκκινη γραμμή της Ελλάδας.
Όπως υποστηρίζουν αναλυτές και καθηγητές είναι μία ακόμα κίνηση στο πλαίσιο της τακτικής διατήρησης ίσων αποστάσεων των ΗΠΑ.
«Επειδή υπάρχει αντίδραση κυρίως από την ελληνική πλευρά η οποία δεν αποδέχεται αυτήν την πρόταση οι Αμερικανοί έχουν καταθέσει μία συμβιβαστική πρόταση που λέει ότι το κάθε κράτος, μπορεί να κατονομάζει τα Στενά, όπως προβλεπονται βάσει των συμφωνιών ή όπως θέλει εκείνο, οπότε η Τουρκία μπορεί να τα κατονομάζερι με τον δικό της τρόπο. Τι λέμε δηλαδή στην προκειμένη περίπτωση; Η Τουρκία θα τα αποκαλεί όπως θέλει και τα υπόλοιπα κράτη μέλη θα τα αποκαλούν όπως θέλουν. Εϊναι πρακτικές που ακολουθούν οι Αμερικανοί και το ΝΑΤΟ κατά καιρούς προκειμένου να βρεθεί αυτή η λύση, κάτι το οποίο επιθυμούν», ανέφερε ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου, Άγγελος Συρίγος.