Μετά από ένα δυναμικό ξεκίνημα των εργασιών του 4ου Διεθνούς Συνεδρίου των Αρχόντων του Οικουμενικού Πατριαρχείου, οι ομιλητές της δεύτερης ημέρας έθιξαν πολυδιάστατα και κρίσιμα ζητήματα και συζήτησαν για την Ουκρανία, τη Μονή της Χώρας και τη σημασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της θρησκευτικής ελευθερίας.
Επικεντρώθηκαν στις προκλήσεις που προκύπτουν από το θρησκευτικό εξτρεμισμό, την μισαλλοδοξία και την εργαλειοποίηση της θρησκείας από πολιτικούς παράγοντες. Επεσήμαναν δε ότι ο διαθρησκειακός διάλογος, η εκπαίδευση, η κοινωνική ενσωμάτωση, η διεθνής συνεργασία, το νομικό πλαίσιο και η χάραξη πολιτικών είναι κρίσιμα στοιχεία για την προστασία και την προώθηση της θρησκευτικής ελευθερίας.
Η μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί
Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Mάικ Πομπέο ήταν ο κεντρικός ομιλητής στην απογευματινή συνεδρία με θέμα «Τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, η Θρησκευτική Ελευθερία και η εμπλοκή τους σε ζητήματα γεωπολιτικής τάξης». Στην ομιλία του ανέφερε ότι ήταν στις προτεραιότητές του η επίσκεψή που πραγματοποίησε στο Φανάρι, όπου συναντήθηκε με την Α.Θ. Παναγιότητα τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο, παρά την ενόχληση που εξέφρασε τότε η Τουρκική κυβέρνηση. Σε ό,τι αφορά στη μετατροπή της Μονής της Χώρας από Μουσείο σε ισλαμικό τέμενος είπε: «Αυτόν το μήνα, ο Πρόεδρος Ερντογάν προχώρησε το σχεδιασμό για τη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί. Αυτή είναι μια διχαστική κίνηση που θα προκαλέσει περαιτέρω θρησκευτική διαμάχη». Ο κ. Πομπέο αναφέρθηκε και στον πόλεμο της Ουκρανίας. «Μέχρι σήμερα, η εισβολή έχει κοστίσει τη ζωή δεκάδων χιλιάδων αθώων Ουκρανών πιστών, ενώ ο ρωσικός στρατός έχει καταστρέψει εκατοντάδες εκκλησίες σε ολόκληρη την Ουκρανία. Οι άνθρωποι της πίστης που δεν ευθυγραμμίζονται με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία έχουν στοχευθεί, ιδιαίτερα οι Ευαγγελιστές Χριστιανοί». Ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ είπε ότι «η κυβέρνηση της Μόσχας, όχι το Κίεβο, χρησιμοποιεί χωρίς ντροπή την Εκκλησία για να δικαιολογήσει τον πόλεμο και εγκλήματα εναντίον της ανθρωπότητας».