Κυβέρνηση συνασπισμού ή νέες εκλογές; Το Ισραήλ βρίσκεται σε κατάσταση αναμονής σήμερα περιμένοντας το αποτέλεσμα των πολιτικών διαπραγματεύσεων του Μπένι Γκαντς, αντιπάλου του απερχόμενου πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, για τον σχηματισμό κυβέρνησης λίγες ώρες προτού λήξει η διορία που του έχει δοθεί.
Έπειτα από εβδομάδες συνομιλιών ο πρώην επικεφαλής του ισραηλινού στρατού, που πλέον είναι πρόεδρος του κόμματος «Μπλε- Λευκό», έχει περιθώριο ως τις 23:59 σήμερα (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας) για να παρουσιάσει στον Ισραηλινό πρόεδρο Ρέουβεν Ρίβλιν τα σχέδιά του για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού.
Λίγες ώρες πριν τη λήξη της διορίας «κάθε απόπειρα να προβλεφθεί το αποτέλεσμα της εντολής που έλαβε ο Μπένι Γκαντς (για τον σχηματισμό κυβέρνησης) είναι μια αποστολή αυτοκτονίας», εκτιμά ο πολιτικός σχολιαστής Μπεν Κασπίτ στην εφημερίδα Maariv.
«Ο δρόμος που οδηγεί στον σχηματισμό κυβέρνησης δεν ήταν ποτέ σε τέτοιο αδιέξοδο», προσθέτει.
Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου, τα κόμματα του Νετανιάχου και του Γκαντς κέρδισαν σχεδόν ίδιο αριθμό εδρών και δεν διαθέτουν επαρκή αριθμό βουλευτών, ακόμη και με τη στήριξη των συμμάχων τους, για να διεκδικήσουν την πλειοψηφία.
Ο πρόεδρος Ρίβλιν έδωσε πρώτα εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Νετανιάχου, ο οποίος βρίσκεται στην πρωθυπουργία από το 2009.
Όμως ο Νετανιάχου, επικεφαλής ενός συνασπισμού στον οποίο συμμετέχουν δεξιά και θρησκευτικά κόμματα, διαθέτει συνολικά 54 έδρες και δεν κατάφερε να συγκεντρώσει αρκετούς συμμάχους ώστε να φτάσει τους 61 και να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο.
Ο πρόεδρος στράφηκε τότε στον Γκαντς, ο οποίος ανέλαβε μια αποστολή την οποία πολλοί χαρακτήρισαν αδύνατη, προκειμένου να αποφευχθεί μια τρίτη εκλογική αναμέτρηση σε λιγότερο από ένα χρόνο.
Τα σενάρια
Για να αναλάβει την πρωθυπουργία ο Γκαντς έχει τρεις επιλογές --και οι τρεις δύσκολες.
Πρέπει να πείσει τον Αβίγκντορ Λίμπερμαν, επικεφαλής του κόμματος Israel Beitenou, να συμμετάσχει σε έναν κεντροαριστερό συνασπισμό τον οποίο θα στηρίζουν στο κοινοβούλιο -χωρίς να συμμετέχουν στην κυβέρνηση-τα αραβικά κόμματα. Όμως το σενάριο της κυβέρνησης μειοψηφίας μοιάζει ολοένα και πιο απίθανο μετά και τις πρόσφατες δηλώσεις του Λίμπερμαν, ο οποίος καταφέρθηκε εναντίον των αραβικών κομμάτων.
Ο Γκαντς μπορεί να πείσει τον Νετανιάχου να σχηματίσουν κυβέρνηση συνασπισμού, στην οποία θα συμμετέχουν τα δύο μεγαλύτερα πολιτικά κόμματα του Ισραήλ. Σε αυτό το σενάριο δημιουργείται το ερώτημα: ποιος από τους δύο θα γίνει πρώτος πρωθυπουργός;
Και οι δύο άνδρες δεν εμφανίζονται διατεθειμένοι να υποχωρήσουν από τη διεκδίκηση της πρωθυπουργίας. Συναντήθηκαν και πάλι χθες Τρίτη το απόγευμα, χωρίς αποτέλεσμα.
«Δυστυχώς κατά τη διάρκεια της χθεσινής μας συνάντησης ο Μπένι Γκαντς αρνήθηκε να δεχθεί (...) να είμαι πρώτος στην εναλλασσόμενη πρωθυπουργία», έγραψε ο Νετανιάχου στο Twitter.
«Σήμερα το πρωί, πρέπει να πούμε την αλήθεια, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου αντιστέκεται στην ενότητα και θα κάνει ό,τι μπορεί για να μας σύρει σε εκλογές για τρίτη φορά σε έναν χρόνο», απάντησε σήμερα ο Γκαντς.
Το τρίτο σενάριο συνίσταται σε μια συμμαχία μεταξύ Γκαντς, Νετανιάχου και Λίμπερμαν. Όμως σε αυτή την περίπτωση εγείρονται δύο ερωτήματα: τι θα γίνουν οι σύμμαχοι κάθε ενός από αυτούς; Και ποιος θα γίνει πρώτος πρωθυπουργός;
Η Κνεσέτ
Μεγάλος αριθμός Ισραηλινών όπως και ο πρόεδρος Ρίβλιν δεν επιθυμούν νέες εκλογές, μετά από αυτές του Απριλίου και του Σεπτεμβρίου.
Αν ο Γκαντς δεν καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση ως τα μεσάνυκτα, ο Ισραηλινός πρόεδρος μπορεί να δώσει περιθώριο τριών εβδομάδων στην Κνεσέτ για να του προτείνει άλλα ονόματα που θα μπορούσαν να καταφέρουν αυτό που δεν κατάφεραν Γκαντς και Νετανιάχου.
Σε αυτή την περίπτωση ενδέχεται να υπάρξει νέα επιπλοκή: η ισραηλινή δικαιοσύνη αναμένεται να ανακοινώσει στις αρχές Δεκεμβρίου την απόφασή της για το αν θα απαγγείλει κατηγορίες για «διαφθορά» εναντίον του Νετανιάχου, κάτι που θα αλλάξει τις πολιτικές ισορροπίες.
Αν μετά και αυτό το διάστημα δεν προκύψει καμία πολιτική προσωπικότητα που θα καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση, το Ισραήλ θα πρέπει να προσφύγει ξανά στις κάλπες.