Back to top

Το Bloomberg για τα Γλυπτά του Παρθενώνα: «Δεν είναι της Βρετανίας για να τα κρατήσουμε»

04/05/2023 - 15:23

«Ακολουθώντας το παράδειγμα του Πάπα Φραγκίσκου θα καλλιεργούσε μια αναγκαία φιλία για το Ηνωμένο Βασίλειο στην Ευρώπη», αναφέρει σε άρθρο του το Bloomberg καλώντας τη Μεγάλη Βρετανία να επιστρέψει τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην Αθήνα.

«Ο Πάπας Φραγκίσκος επέστρεψε τον περασμένο μήνα στην Ελλάδα τα μάρμαρα του Παρθενώνα που κρατούσαν τα Μουσεία του Βατικανού για περίπου 100 χρόνια. Είναι καιρός η Βρετανία να ακολουθήσει το παράδειγμα του Αργεντινού ποντίφικα. Το επόμενο έτος, όταν η Ελλάδα γιορτάσει 50ή επέτειο από την αποκατάσταση της δημοκρατίας, φαντάζει ως μια ιδανική ευκαιρία» γράφει χαρακτηριστικά η Ρέιτσελ Σάντερσον (Πρώην Μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Νότιας Αυστραλίας) στο Bloomberg.

Στο άρθρο της η Σάντερσον αναφέρεται στην πρωτοβουλία του Πάπα σημειώνοντας ότι η κίνηση του αυτή πρόσθεσε ειδικό βάρος στην άποψη της επιστροφής των Γλυπτών στην Ελλάδα.

«Φυσικά, βοήθησε το γεγονός ότι ο Πάπας Φραγκίσκος είχε την εξουσία να λάβει μια μονομερή απόφαση. Αυτό του έδωσε τη δυνατότητα να παρακάμψει τις αντιρρήσεις ορισμένων στα Μουσεία του Βατικανού», εξηγεί στο άρθρο της. «Αντίθετα, στη Βρετανία υπάρχουν διάφορες αποκλίνουσες απόψεις από αναρίθμητους εμπλεκόμενους». Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Ρίσι Σούνακ έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο τροποποίησης ενός βρετανικού νόμου του 1963 ο οποίος απαγορεύει σε μεγάλο βαθμό στο Βρετανικό Μουσείο να διαθέτει τα αντικείμενά του. «Έτσι, ο δανεισμός των μαρμάρων ως μέρος μιας εκ περιτροπής συμφωνίας βασισμένης σε πολιτιστικές ανταλλαγές, θα ήταν ο μόνος τρόπος να ξεπεραστεί αυτό το νομικό εμπόδιο», λέει η Σάντερσον.

Στο άρθρο της η Σάντερσον αναφέρεται στο Parthenon Project, ένα όργανο υπό την προεδρία του πρώην υπουργού Πολιτισμού του Ηνωμένου Βασιλείου, Ed Vaizey, που συνεργάζεται με το Βρετανικό Μουσείο και το Μουσείο της Ακρόπολης για την εξεύρεση λύσης και το οποίο παραδέχεται ότι και οι δύο πλευρές πρέπει «να συμφωνήσουν ότι διαφωνούν» σχετικά με την ιδιοκτησία των Γλυπτών και προτείνει μια πολιτιστική συνεργασία που θα έβλεπε τα κειμήλια πίσω στην Αθήνα, «ενώ σε αντάλλαγμα, ελληνικά αριστουργήματα θα μπορούσαν να στεγαστούν στο Βρετανικό Μουσείο για περιοδικές εκθέσεις».

«Αλλά το Βρετανικό Μουσείο - του οποίου η συλλογή αμφισβητούμενων έργων τέχνης περιλαμβάνει τη Στήλη της Ροζέτας, διατηρημένες κεφαλές Μαορί από τη Νέα Ζηλανδία και περίπου 200 Χάλκινα από το Μπενίν - έχει επισημάνει ότι μια τέτοια "πολιτιστική ανταλλαγή" δεν θα λειτουργούσε για την Ελλάδα, καθώς θα αναγνώριζε τη βρετανική ιδιοκτησία. Η Αθήνα υποστηρίζει ότι η αφαίρεση των μαρμάρων ήταν μια πράξη λεηλασίας από τον Λόρδο Έλγιν πριν από τη δημιουργία του σύγχρονου ελληνικού κράτους», τονίζει η Σάντερσον.

Η βρετανική κυβέρνηση απέρριψε τη σύσταση της UNESCO το 2021 να ξανανοίξει τις συνομιλίες με την Ελλάδα λέγοντας ότι «Η θέση μας είναι σαφής: τα γλυπτά του Παρθενώνα αποκτήθηκαν νόμιμα σύμφωνα με τον τότε νόμο». Το Ηνωμένο Βασίλειο ισχυρίζεται ότι το κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου αγόρασε τα μάρμαρα από τον Λόρδο Έλγιν το 1816 για περίπου 350.000 λίρες (437.000 δολάρια) σε σημερινά χρήματα, ενώ ο Έλγιν είχε λάβει έγκριση από την Οθωμανική Αυτοκρατορία να αφαιρέσει τα μάρμαρα εξαρχής.

«Αλλά υπάρχει μια ευκαιρία εδώ, με τον Πάπα Φραγκίσκο να δείχνει το δρόμο. Η Ελλάδα θα γιορτάσει την 50ή επέτειο της αποκατάστασης της δημοκρατικής εξουσίας στις 24 Ιουλίου 2024. Για τον εορτασμό αυτής της ημέρας, η Βρετανία θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο δώρου των μαρμάρων στον ελληνικό λαό. Θα χρειαζόταν μια κοινοβουλευτική πράξη, αλλά ο βασιλιάς Κάρολος Γ', ο οποίος μιλάει συχνά για την εγγύτητά του με την Ελλάδα ως γενέτειρα του πατέρα του, Φιλίππου, θα μπορούσε να είναι ένας κατάλληλος απεσταλμένος» προτείνει η Σάντερσον.

«Αυτές οι συζητήσεις υπογραμμίζουν μια ριζική αλλαγή, καθώς για μεγάλο μέρος της σύγχρονης κοινής γνώμης, μια τέτοια επιστροφή θα ήταν αδιανόητη». Άλλωστε, η επιστροφή έργων που έκλεψαν οι Ναζί, ξεκίνησε μια παγκόσμια επανεξέταση, για την επιστροφή αρχαιοτήτων σε ορισμένα ιταλικά μουσεία. Η Λοράνς ντε Καρ, διευθύντρια του Λούβρου, «είναι από τις πρώτες γενιές επιμελητών που είναι ανοιχτές στο να δώσουν πίσω έργα που εσφαλμένα βρίσκονται εκεί», λέει η Σάντερσον και προτείνει στο Βρετανικό Μουσείο τη δημιουργία τέλειων αντιγράφων «ώστε να μην μείνει απαραίτητα με άδεια χέρια», κάτι που αποτελεί τον βαθύτερο φόβο του Βρετανικού Μουσείου.

«Στα Μουσεία του Βατικανού, η επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα θεωρείται μεμονωμένη περίπτωση που δεν έχει καμία σχέση με τα έργα τέχνης του. Για τη Βρετανία θα παρείχε μια ευκαιρία να καλλιεργήσει τη φιλία με την Ελλάδα, και κατ' επέκταση να αρχίσει να αποκαθιστά το ρήγμα με την Ευρώπη. Εάν η Ελλάδα αποφασίσει να στείλει έργα τέχνης για ανταλλαγή στο Βρετανικό Μουσείο, τότε όλα καλά», καταλήγει η Σάντερσον.

Με πληροφορίες από το Bloomberg